Jaarverslag 2019 Actualiteit: Nationaliteit
*Om de linken naar ve-nummers en de artikelen te kunnen gebruiken, dient u ingelogd te zijn op Migratieweb.
In 2019 heeft Stichting Migratierecht Nederland (SMN) op verschillende manieren aandacht gegeven aan de Rijkswet op het Nederlanderschap (RWN). Het feit dat Gerard-René de Groot, voortrekker van het nationaliteitsrecht als wetenschappelijke discipline in Nederland, afscheid heeft genomen als hoogleraar nationaliteitsrecht was aanleiding voor het organiseren van een conferentie. SMN deed dat samen met de Specialistenvereniging Migratierechtadvocaten (SVMA) en Everaert advocaten. Tijdens die conferentie kwam het arrest van het Hof van Justitie van 12 maart 2019, Tjebbes (ve19000740*, ECLI:EU:C:2019:189) veelvuldig ter sprake. (Red.: voor de einduitspraak, d.d. 20 februari 2020 verwijzen wij u naar ve20000488*.) De Afdeling bestuursrechtspraak stelde het Hof vragen over de verliesbepalingen in de RWN waarbij het Nederlanderschap automatisch verloren gaat indien iemand langdurig in het buitenland verblijft en de betrokken persoon ook nog in het bezit is van een andere nationaliteit. De vraag was of dergelijk automatisch verlies van het Nederlanderschap, en daarmee van het burgerschap van de Unie, zonder een individuele belangenafweging uit te voeren, in strijd is met het Unierecht. Volgens het Hof is er in het huidige Nederlandse systeem ruimte voor een dergelijke individuele belangenafweging, waardoor de bepalingen in de RWN volgens het Hof in overeenstemming zijn met artikel 20 van het Verdrag betreffende de Werking van de EU (VWEU).
In A&MR verschenen twee kritische artikelen over het arrest. Volgens Gerard-René de Groot* leidt de uitspraak van het Hof tot een constructie die op gespannen voet staat met de rechtszekerheid, omdat pas in de rechterlijke fase beoordeeld wordt of het automatisch verlies van het Nederlanderschap in strijd is met het evenredigheidsbeginsel. Hermie de Voer* pleit voor een wetswijziging van de RWN zodat de individuele belangenafweging al plaatsvindt voordat het Nederlanderschap daadwerkelijk verloren gaat. De Afdeling zal in 2020 einduitspraak doen naar aanleiding van het Tjebbes-arrest. SMN zal aan die uitspraak zeker aandacht besteden door middel van een cursus en publicaties.